Solana (SOL) Nedir?
Solana Nasıl Çalışır? Sol Token Nedir? Solana (SOL) Nereden Alınır?
Giriş
Solana Labs tarafından geliştirilen benzersiz ve 4.nesil blok zinciri olan solana , 2017 Kasım ayında Whitepaper’ı yayımlanarak sektöre giriş yapan bir projedir.
Daha sonradan Nisan 2020’de Mainnet Beta’sı piyasaya sürüldüğü zaman projenin tüm hakları solana Labs’ten solana Foundation’a aktarılmıştır.
Süreç boyunca, “Merkezi olmayan teknolojilerin bir kamu malı olarak benimsenmesine yardımcı olmak” mottosuyla solana Labs’tan solana Vakfına 167 milyon SOL tokeni transfer edilmiştir.
Solana Nasıl Çalışır?
Solana, hızlı işlemlere ve yüksek verime odaklanan bir blok zinciri ağıdır. Hızını artırmak için işlemleri teslim etmek için benzersiz bir yöntem kullanır. Kullanıcılar, işlem ücretlerini ödeyebilir veya ağın yerel kripto para birimi olan SOL ile akıllı sözleşmelerleri oluşturabilir veya kullanabilmektedir.
Solana DpoS yani Delegated-Proof-of-Stake fikir birliği yazılımına dayalı bir ağı kullanmaktadır. Bu bazı yönlerden PoS ağlarından farklılıklar göstermektedir. Dpos’ta pos ağlarında olduğu gibi doğrulayıcı bulunurken, hız bakımından ise Pos’tan oldukça hızlı bir ağ olarak öne çıkmaktadır. Doğrulayıcılar, işlemleri onayladıkça ve bu işlemleri bloklara eklenmesini sağladıkça ağ içerisinde belirlenen oranda ödül kazanmaktadırlar.
Doğrulayıcı olmayan kişiler ise, varlıklarını Doğrulayıcılara devretmek koşuluyla, bazı teşvik ödülü kazanabiliyor. Böylece, sistemin işleyişi güven tahsis edilerek sağlandığı gibi hangi node’ların (Cihazların) işlemleri doğrulamaya hak ettiğine karar verilebilmesi sağlanıyor diyebiliriz.
Ağ üzerinde bir işlemin onaylanma süreci aşağıdaki gibidir:
- İşlemlerin Lider’e eklenmesi.
2. Lider, mesajları sıralayacak ve diğer düğümler tarafından işlenebilmesi için verimli bir şekilde sıralayacaktır.
3. Lider daha sonra işlemleri RAM’de depolanan mevcut durumda yürütür.
4. Lider daha sonra son durumun işlemlerini ve imzasını Doğrulayıcılara (çoğaltma düğümleri) yayınlayacaktır.
5. Doğrulayıcılar daha sonra aynı işlemleri devletin kopyaları üzerinde gerçekleştirecek ve onay alırsa devletin imzalarını yayınlayacaktır.
6. Yayınlanan onaylar daha sonra fikir birliği algoritması için oy görevi görecek.
Solana’nın Özellikleri Nelerdir?
Tarihin Kanıtı (Proof of History, POH)
Solana’nın PoH konsensüs algoritması, Solana ağı içinde daha fazla verimlilik ve daha yüksek verim oranı oluşturmaya yardımcı olur. Böylece, olayların veya işlemlerin geçmiş kayıtlarına sahip olarak, sistemin işlemleri daha kolay izlemesini ve olayların sırasını takip etmesini sağlar.
Pratik Bizans Hata Tolerasyonu (Solana Versiyonu)
Pratik bizans hata tolerasyonun geliştirilmiş hali sayesinde Proof of History işlem gecikmesinden ve yüksek mesaj yığınlarından kurtarılmış olunuyor.
Yayın Protokolü
Türbin protokolü, verilerin blok zinciri düğümlerine iletilmesini kolaylaştırır.
Yönlendirme Protokolü
Gulf Stream protokolü, işlemlerin önbelleğe alınmasında ve ağın kenarına iletilmesinde önemli bir rol oynar. Bu, doğrulayıcıların işlemleri önceden gerçekleştirmesine, onay süresini azaltmasına, daha hızlı lider değiştirmesine ve onaylanmamış işlem havuzlarından doğrulayıcılar üzerindeki bellek alanının azaltmasına olanak tanır. Yani bu protokol Solana’nın 50k TPS’yi desteklemesini sağlayan özelliktir.
Paralel Akıllı Sözleşmeler
Sealevel, GPU’lar ve SSD’ler arasında yatay olarak ölçeklendirmek için kullanılan hiper paralelleştirilmiş bir işlem işleme motorudur. Bu sistem uygulandığında, Solana’nın daha verimli bir çalışma zamanı elde etmesine ve işlemlerin aynı durum blok zincirlerinde eş zamanlı olarak çalışmasına izin verir.
İşlem İşleme Birimi
Bloklar, Ağ içerisinde tüm Node’larda doğrulanırken, Solanada her bir blok için sorumlu olan farklı donanımlarda bir veri girişleri için akış ataması yapılır böylece yüksek performanslı bir ölçeklenebilirlik performansı elde ediliyor.
Hesapların Veritabanları
Proje, işlem girdilerini eş zamanlı okuyan ve yazan bir veri tabanı düzenleyerek parçalanma riski olmadan işlemleri gerçekleştirilmektedir.
Blockchain Geçmişinin Depolanması
Ağın her bir düğümü, donanımlarındaki kullanılabilir alanın hacmine göre blok zincirindeki bilgileri kopyalayabilmektedir. Archivers, ilgili verilerini bu doğrulayıcılar aracılığıyla indirir. Aynı zaman da bu verilere ağ tarafından istenildiği zaman erişim mümkündür.
Solana Kimler Tarafından Bulundu?
2017 yılında “Solana Labs” bünyesinde yer alan Anatoly Yakovenko tarafından kurulan Solana blok zinciri, işlemleri doğrulamak için yeni bir yöntem benimseyen yeni nesil bir blok zincir projesidir. Yakovenko, Bitcoin ve diğer birçok projenin ölçeklenebilirlik ve hız sorunlarından muzdarip olması sebepleriyle,bu darboğaz sorunlarına karşın bir fırsat olarak solana’yı kurmuştur.
Sayılarla Solana
Toplam İşlem Sayısı: 18 Milyon+
Ortalama işlem maliyeti: $0.00025
Toplam Node Sayısı: 959
İş birliği bulunan kurum/kuruluş sayısı: 157
Solana: 274 Milyon Sol
Toplam Arz: 496.6 Milyon Sol
Saniye Başına İşlem Sayısı: 862
Yukarıdaki veriler 02.06.2021 tarihinde https://explorer.solana.com/ adresinden alınmıştır.
Sol Token Nedir?
Solana blok zincirinin yerel kripto para birimidir. solana ağı içerisinde ücretlerin karşılanması için kullanılır. Diğer kullanım alanı ise, zincir-içi uygulamaların çalıştırılmasında kullanılması ve yazılımlardaki çıktıların doğrulanması karşılığında yine bu Token tercih edilmektedir. Ayrıca, “Lamport” olarak bilinen mikro ödemelerde yine Sol Token tercih edilmektedir.
Solana Hakkında Bilmeniz Gerekenler?
Solana 2017 yılında sonsuz ölçeklenebilir bir blok zinciri oluşturma amacına erişebilmek için Yakovenko, Greg Fitzgerald ve Eric Willams ortaklığıyla kurulmuştur.
Yakovenko, projenin bu hedeflere erişmesinde Dropbox firmasında çalıştığı dönemdeki deneyimlerini aktarması projenin ilerleyişinde oldukça etkili oldu.
Ayrıca, Solana projesi dördüncü nesil blok zincir olarak kabul edilmektedir.
Solana, ayrıca Kendi DEX projesine sahip olmak için başka önemli bir proje olan Serum protokolü ile ortaklık yaptığını duyurmuştu.
Solana bunun dışında, Chainlink, Formatic, FTX, Anchor, Tempest, Exodus, Waves, Crypto.com, Swipe, Okex gibi toplamda +157 önemli proje ile iş birliği içerisindedir.
Solana’nın Avantajları Yanları
Yüksek TPS(Saniye Başına İşlem Sayısı) oranı.
Düşük İşlem Ücretleri (O.0005 USD).
DeFi desteklik 4.nesil blok zincir projesi.
Solana, projeler arasında birleştirilebilirlik sağlar. Kullanıcıların katman-2 sistemi ile uğraşmasına gerek kalmadan işlemler yapılabilmesi sağlanmaktadır.
Solana, Proof of History ve diğer birçok çığır açan yenilikten yararlanarak yüksek düzeyde ölçeklenebilirlik başarısına imza atması.
Solana’nın Olumsuz Yanları
Doğrulayıcı olmak için gereken minimum donanım gereksinimlerinin oldukça yüksek olması.
Yenilikçi bir çözüm olması sebebiyle bitcoin ve ethereum’a göre daha az tercih ediliyor olunması.
Birçok uygulama hala Mainnet Beta sürümünde lansman süresini bekliyor olması.
Solana’da Staking Nasıl Yapılır?
1.Stake etmeyi destekleyen bir cüzdana jeton aktarın
2.Bir Staking hesabı oluşturun.
3.Solana’nın doğrulayıcılarından size uygun bir doğrulayıcı seçin 4.Payınızı doğrulayıcıya devredin
Solana (SOL) Nereden Alınır?
Solana Coin Binance, FTX, Huobi, Gate.io, OKex, Serum Dex, Crypto.com Exchange borsaları üzerinden alınabilmektedir.
Kapanış
1.Nesil ve 2.Nesil blok zincir projelerinde ana sorunlar işlem hızları ve bunun getirdiği işlem maliyetleri sorunları olmuştur.
Solana sayesinde bu ortak sorun yüksek işlem hızları (ölçeklenebilirlik) ve bant genişliği ile çözülmeye çalışılıyor. İşlemleri doğrulamak için yeni bir yapı ve verimli bir fikir birliği algoritmasına sahip olan proje bitcoin’e kıyasla çevreci bir blok zincir ağıdır.
Bu yeni nesil fikir birliği algoritma çözümünü PoS mekanizmasıyla birleştiren solana, Mimarisi sayesinde Bitcoin ve Ethereum gibi projelerle rekabet edebilecek seviyeye gelmesi için henüz daha erken.
Ancak yakın gelecekte proje önemli başarılara imza atabilir.
Sorumluluk reddi beyanı: Burada yazılanlar bir yatırım tavsiyesi değildir. Kripto para yatırımları, yüksek riskli yatırımlardır. Her yatırım kararı kişilerin kendi sorumluluğu altındadır.
İletişim
LinkedIn → aybarsdorman
Twitter → blockhoood
Twitter → NFTLibrary
Instagram → srabyanamrod
